Ροή
Οκτώ χρόνια μετά το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο κόσμος έρχεται αντιμέτωπος με μια πικρή αλήθεια. Η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να πάσχει από σοβαρές αδυναμίες και το χειρότερο είναι πως πλέον, ίσως, να μην μπορεί να λάβει βοήθεια από πουθενά…
Σύμφωνα με το Associated Press, ίσως ήρθε η ώρα που οι κεντρικές τράπεζες – οι μεγάλοι «σωτήρες» κατά τη διάρκεια της διεθνούς κρίσης – συνειδητοποιούν πως δεν μπορούν να στηρίξουν αποτελεσματικά την παγκόσμια οικονομία.
Οι κίνδυνοι για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα αυξάνονται και εκτείνονται από το νέο μαζικό «ξεπούλημα» των μετοχών έως τον στάσιμο πληθωρισμό και τις αδυναμίες των ισχυρότερων τραπεζών του πλανήτη.
«Η ανάπτυξη διεθνώς παραμένει αναιμική, ενώ ο πληθωρισμός κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Στον αντίποδα, η αβεβαιότητα έχει χτυπήσει κόκκινο», δηλώνει ο David Lebovitz, στρατηγικός αναλυτής της JP Morgan.
Σύμφωνα με μια μεγάλη μερίδα οικονομολόγων, η πρόσφατη αναταραχή που έπληξε τις διεθνείς αγορές μπορεί να μην τίποτα περισσότερο από μια υπερ-αντίδραση των «νευρικών» επενδυτών.
Η ανεργία σε διεθνές επίπεδο υποχωρεί, όμως η ανάπτυξη παραμένει υποτονική. Η διαπίστωση αυτή μπορεί να αντικατοπτρίζει μια και μόνη αλήθεια: Η ανάκαμψη θα συνεχίσει να «χωλαίνει» και για αυτό οι αγορές θα εξακολουθήσουν να κινούνται σε ένα περιβάλλον αυξημένης μεταβλητότητας.
Δεν είναι τυχαία άλλωστε η πορεία των κυριότερων χρηματιστηριακών δεικτών του πλανήτη το τελευταίο διάστημα. Από τις αρχές του 2016, ο δείκτης βαρόμετρο της Wall Street, o S&P 500, μετρά απώλειες 10,5%. Ομοίως και ο ιαπωνικός Nikkei 225 που έχει χάσει 16% από την έλευση του νέου έτους, ενώ οι απώλειες για τον γερμανικό DAX ξεπερνούν το 14%.
«Ο κόσμος μοιάζει να βρίσκεται σε πιο δυσμενή θέση από ότι βρισκόταν πριν από έξι μήνες», προειδοποιεί ο Eric Lascelles, επικεφαλής αναλυτής της RBC Global Asset Management. «Η ανάπτυξη είναι χαμηλή, αλλά οι κίνδυνοι αυξάνονται», εξηγεί.
Ποιοι είναι όμως οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι με τους οποίους βρίσκεται αντιμέτωπη, στην τρέχουσα συγκυρία, η παγκόσμια οικονομία;
Η λίστα είναι μακρά:
Κίνα
Η επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, της δεύτερης ισχυρότερης οικονομίας του πλανήτη μετά την αμερικανική, απειλεί να στοιχειώσει κάθε προσπάθεια ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας.
Η κινεζική ζήτηση υποχωρεί, υπονομεύοντας κάθε επιχειρηματική, επενδυτική ή οικονομική δραστηριότητα που έχει ως σημείο αναφοράς την Κίνα.
Αναδυόμενες αγορές
Ολοένα και περισσότερα κεφάλαια «κάνουν φτερά» από τις αναδυόμενες αγορές της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Νοτίου Αφρικής και της Τουρκίας. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Institute of International Finance, μόνο για το 2015 από τις αναδυόμενες αγορές οι επενδυτές απέσυραν κεφάλαια – μαμούθ ύψους 735 δισ. δολαρίων. Να σημειωθεί εδώ πως το 2015 ήταν το πρώτο έτος – μετά το 1988 – που οι αναδυόμενες αγορές βρέθηκαν αντιμέτωπες με εκροές – και όχι εισροές – κεφαλαίων.
Ιδίως αν αντιληφθεί κανείς μια ακόμη αλήθεια: Πως πλέον οι αναδυόμενες αγορές δεν είναι και τόσο… αναδυόμενες, αφού συνεισφέρουν το 70% της παγκόσμιας ανάπτυξης.
ΗΠΑ
Ο «Νούμερο Ένα» πυλώνας της παγκόσμιας οικονομίας, η αμερικανική οικονομία, έχει αρχίσει να εμφανίζει ενδείξεις αδυναμίας. Σίγουρα οι ΗΠΑ δεν έχουν επιστρέψει στο κατώφλι της ύφεσης, όμως κάθε αδυναμία τείνει να γίνει δομική.
Ακόμη κι αν η ανεργία υποχωρεί, οι μισθοί δεν έχουν αυξηθεί με την αναμενόμενη ταχύτητα, ενώ την ίδια ώρα οι αμερικανικές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να μείνουν αλώβητες από το διεθνές κλίμα αστάθειας και μεταβλητότητας.
Το ισχυρό δολάριο απειλεί τους εξαγωγείς.
Τράπεζες
Το τελευταίο διάστημα οι τραπεζικές μετοχές έχουν επιδοθεί σε ελεύθερη πτώση τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ευρώπη.
Επί ευρωπαϊκού εδάφους, το τραπεζικό σύστημα κλυδωνίζεται από τη διαρκή αύξηση των ποσοστών των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ το κύμα φόβου που έχει προκληθεί για την πραγματική κατάσταση της μεγαλύτερης τράπεζας της Γερμανίας, της Deutsche Bank, δεν λέει να κοπάσει.
«Οι προβληματικές τράπεζες μπορούν να πλήξουν από εταιρείες και μετόχους έως ακόμη και κυβερνήσεις. Ίσως πλέον οι αγορές να αντιλαμβάνονται πως η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας είναι και πάλι παρούσα… και πλέον οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να σταματήσουν μια τέτοια εξέλιξη», καταλήγει το Αssociated Press.
