Ροή
Tα σημαντικά οφέλη που προσφέρουν στους καταναλωτές τα κρυπτονομίσματα, αλλά τους κινδύνους που εμπεριέχουν για τους επενδυτές, επισημαίνει στο insider.gr ο καθ. Νικόλαος Φίλιππας, καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιά και πρόεδρος του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού.
Πέντε πλεονεκτήματα:
1. Ιδιωτικότητα συναλλαγών: Τα κρυπτονομίσματα προσφέρουν τη δυνατότητα της ιδιωτικότητας των συναλλαγών, η οποία συνιστά την πεμπτουσία του οικονομικού φιλελευθερισμού, σημειώνει ο κ. Φίλιππας και εξηγεί ότι ο νομπελίστας (1976) Μίλτον Φρίντμαν, γνωστός εκφραστής του φιλελευθερισμού, οραματίστηκε πριν από αρκετά χρόνια (1999) ένα «διαδικτυακό νόμισμα» που θα διασφαλίζει απόλυτη ανωνυμία και ιδιωτικότητα. Επίσης, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο νομπελίστας Χάγιεκ τάχθηκε υπέρ των ιδιωτικών νομισμάτων τα οποία θα μπορούν να αντικαταστήσουν τα νομίσματα που εκδίδονται από τις κυβερνήσεις (Hayek, 1976, The Denationalization of Money). Φυσικά, η τεχνολογία blockchain και το Bitcoin δεν υπήρχαν στα τέλη της δεκαετίας του 1970, καθώς ακόμα και οι προσωπικοί υπολογιστές μόλις υπήρχαν!
2. Διεύρυνση των συναλλακτικών μέσων: Τα κρυπτονομίσματα αποτελούν την «απεικόνιση» της ψηφιακής εποχής στην οποία ζούμε πλέον, σημειώνει ο κ. Φίλιππας. Όταν δημιουργηθεί το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και περιοριστεί η –εξαιρετικά υψηλή για την ώρα– μεταβλητότητά τους, τα ψηφιακά νομίσματα θα εδραιωθούν ως εναλλακτικό μέσο συναλλαγών, προσθέτει. Το πόσα από αυτά θα διατηρηθούν θα εξαρτηθεί από την καινοτομικότητα και τα πλεονεκτήματα που θα προσφέρουν στους καταναλωτές. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι το Bitcoin γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε καμία επίσημη μορφή χρηματοπιστωτικού συστήματος, παρέχοντάς τους πρόσβαση στο παγκόσμιο οικονομικό τοπίο (financial inclusion).
3. Μείωση κόστους: Επιπλέον, ο «ανταγωνισμός» μεταξύ των κρυπτονομισμάτων, όπως Bitcoin, Litecoin, Ripple, Ethereum κ.α. και οι τεχνολογικές καινοτομίες που αυτά ενσωματώνουν, όπως το Blockchain, αναμένεται να λειτουργήσουν ευνοϊκά για τους καταναλωτές, αφού το επίσημο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα αναγκαστεί να προσαρμοστεί μειώνοντας τα κόστη που κρύβονται στις παραδοσιακές μεθόδους πληρωμής και τις προμήθειες ώστε να προλειάνει το έδαφος για έναν νέο κόσμο χωρίς μετρητά (cashless economy).
4. Υψηλές αποδόσεις: Το υψηλό ρίσκο μιας επένδυσης δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό, υποστηρίζει ο κ. Φίλιππας και εξηγεί ότι, εφόσον υπάρχει συνειδητότητα και σωστή ενημέρωση, ένας επενδυτής μπορεί να αποφασίσει να τοποθετήσει ένα πολύ μικρό μέρος του επενδυτικού του χαρτοφυλακίου (π.χ. 1%) σε κρυπτονομίσματα με την πιθανότητα να αποκομίσει υψηλά κέρδη αναλαμβάνοντας, φυσικά, το αντίστοιχο –εξαιρετικά υψηλό– ρίσκο.
5. Η πραγματική αξία του Bitcoin είναι μεγαλύτερη από την τρέχουσα: Ανά τακτά διαστήματα, οι προγραμματιστές που ελέγχουν την παραγωγή ενός κρυπτονομίσματος αποφασίζουν να αλλάξουν τη διαδικασία εξόρυξης λόγω τεχνολογικής αναβάθμισης ή άλλου λόγου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη «διάσπαση» του κρυπτονομίσματος (fork), η οποία όμως έχει διαφορετική μηχανική από αυτή του split των μετοχών. Στη περίπτωση του fork, οι κάτοχοι του κρυπτονομίσματος αποκτούν και μια νέα έκδοση του κρυπτονομίσματος, συνεπώς η πραγματική αξία του Bitcoin για παράδειγμα είναι υψηλότερη από την τρέχουσα, καθώς όσοι έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους Bitcoin έχουν και Bitcoin Cash και Bitcoin Gold, ανάλογα με το πότε αγόρασαν το κρυπτονόμισμα (Φίλιππας).
Πέντε μειονεκτήματα:
1. Έντονη μεταβλητότητα: Τα ψηφιακά νομίσματα παρουσιάζουν εξαιρετικά υψηλή μεταβλητότητα, όπως αποδείχτηκε και από την πρόσφατη «βουτιά» του Bitcoin κατά 46% μέσα στις τελευταίες δύο εβδομάδες, αφού από τις 17.135 δολάρια ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου βυθίστηκε στις 11.697 δολάρια ΗΠΑ στις 28 Ιανουαρίου. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν, προς το παρόν, να λειτουργήσουν ως αξιόπιστο συναλλακτικό μέσο, αφού η έντονη διακύμανσή του «τρομάζει» τα συναλλακτικά μέρη και δημιουργεί ανασφάλεια στην αγορά.
2. Απουσία θεσμικού πλαισίου: Ένα από τα βασικά αρνητικά των κρυπτονομισμάτων, για μια μεγάλη μερίδα των χρηστών, είναι ότι τόσο η έκδοση (εξόρυξη) όσο και η διακίνησή τους περιβάλλονται από ένα «μυστήριο», το οποίο οφείλεται εν πολλοίς στην έλλειψη θεσμικού πλαισίου. Θεσμικοί φορείς και επικεφαλής επενδυτικών κολοσσών έχουν διατυπώσει, πάντως, την άποψη ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να ρυθμίσουν με κάποιον τρόπο τις συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα, το οποίο θα μπορούσε να συμβεί και με έλεγχο των συναλλαγών στα ειδικά ανταλλακτήρια.
3. Χρήση σε παράνομες δραστηριότητες: Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους που διατυπώνονται από τους «κρυπτοσκεπτικιστές» είναι ότι τα ψηφιακά νομίσματα χρησιμοποιούνται κατά κόρον για εγκληματικές δραστηριότητες, καθώς με την χρήση κατάλληλων τεχνικών τα «ίχνη» των συναλλαγών εξαφανίζονται, όπως η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Το ζήτημα αυτό πρέπει να δει πολύ σοβαρά η κοινότητα των κρυπτονομισμάτων, επισημαίνει ο κ. Φίλιππας.
4. Μειωμένη αξιοπιστία: Μια ακόμη αδυναμία των κρυπτονομισμάτων είναι η έλλειψη αξιοπιστίας, αφού δεν πρόκειται για «κανονικά» νομίσματα τα οποία εκδίδονται από κάποια κεντρική τράπεζα με βάση συγκεκριμένους κανόνες. Επιπλέον, δεν υποστηρίζονται από κάποιον θεσμικό φορέα που να μπορεί να λειτουργήσει ως δανειστής έκτακτης ανάγκης, όπως είναι μια κεντρική τράπεζα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, σημειώνει ο κ. Φίλιππας, η αξιοπιστία είναι κάτι που χτίζεται με τον χρόνο και αυτό ισχύει και στην περίπτωση του Bitcoin.
5. Έλλειψη αποτίμησης: Προκειμένου να είναι ασφαλής μια επένδυση ή ακόμη και η χρήση των κρυπτονομισμάτων, είναι σημαντικό αυτά να αξιολογούνται και να αποτιμώνται, όπως συμβαίνει με τις μετοχές και τα ομόλογα, για παράδειγμα. «Το θέμα της αποτίμησης είναι σημαντικό, καθώς κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει επί του παρόντος την ακριβή (δίκαιη) τιμή τους», τονίζει ο κ. Φίλιππας. Όπως σημειώνει, ακόμη δεν υπάρχουν μοντέλα αποτίμησης κρυπτονομισμάτων και ο θόρυβος (noise) και η άγνοια που τα περιβάλλουν προκαλούν σύγχυση και αποπροσανατολίζουν το επενδυτικό και καταναλωτικό κοινό.
