Ροή
Την έκβαση του ιταλικού δημοψηφίσματος που πραγματοποιείται σήμερα Κυριακή 4 Δεκεμβρίου – και που κατά πολλούς ξεπερνά σε κρισιμότητα το «σεισμό» που προκάλεσε τον περασμένο Ιούνιο η επικράτηση του Brexit – προβλέπουν οι αναλυτές, έχοντας από μέρες επιδοθεί στον «πυρετό» των στοιχημάτων.
Η αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα, όχι μόνο της Ιταλίας, αλλά και της Ευρώπης στο σύνολό της, έχει ήδη «χτυπήσει κόκκινο», καθώς δεν είναι λίγοι όσοι προβλέπουν την απαρχή της επόμενης ευρωπαϊκής κρίσης, σε περίπτωση που η ιταλική κάλπη δεν αναδείξει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Οι ανά τον κόσμο αναλυτές βρίσκονται ήδη σε θέση μάχης, επιχειρώντας να προβλέψουν την ψήφο των Ιταλών πολιτών, αλλά και τον αντίκτυπο της ψήφου αυτής στην ιταλική και ευρωπαϊκή οικονομία. Οι αγορές κινούνται ήδη σε ρυθμούς Ιταλίας και τα στοιχήματα για την επικράτηση του «ναι» ή του «όχι» πέφτουν «βροχή».
Υπενθυμίζεται εδώ πως, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το «όχι» επικρατεί έναντι του «ναι» στο ιταλικό δημοψήφισμα με ποσοστό 53,5% έναντι 46,5% αντίστοιχα.
Τι «βλέπουν» όμως οι αναλυτές, καθώς επιχειρούν να προδικάσουν το μήνυμα της ιταλικής κάλπης;
«Το πιο πιθανό σενάριο είναι πως οι Ιταλοί θα απορρίψουν τη συνταγματική αναθεώρηση. Το όχι, μάλλον, θα είναι ο νικητής της ιταλικής κάλπης», προβλέπει ο Holger Schmieding, επικεφαλής αναλυτής της Berenberg Bank. «Θεωρώ πως η πιθανότητα επικράτησης του όχι στο δημοψήφισμα ανέρχεται στο 60%», εξηγεί, ακόμη κι αν το ποσοστό των αναποφάσιστων παραμένει υψηλό, κοντά στο 20%. «Περισσότεροι από τους μισούς που δηλώνουν αναποφάσιστοι μπορεί τελικά στο τέλος να ψηφίσουν ναι. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση, το όχι δεν θα απειληθεί», σημειώνει ο Schmieding.
Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα, οι αναλυτές της βρετανικής Barclays περιγράφουν τι θα συμβεί την επομένη του δημοψηφίσματος, είτε επικρατήσει το «ναι», είτε επικρατήσει το «όχι».
- Σε περίπτωση επικράτησης του «ναι», ο Matteo Renzi θα παραμείνει πρωθυπουργός της Ιταλίας και η πολιτική σταθερότητα στη χώρα δεν θα απειληθεί. Ήπιες θα είναι και οι κινήσεις στις αγορές τη Δευτέρα.
- Σε περίπτωση επικράτησης του «όχι», ο Matteo Renzi θα παραιτηθεί από πρωθυπουργός της Ιταλίας και η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Πιέσεις θα πρέπει να αναμένονται στις αγορές τη Δευτέρα.
«Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δεν πρόκειται να προκαλέσει καμία παγκοσμίου βεληνεκούς αναταραχή. Όλα πλέον έχουν επικεντρωθεί στο πολιτικό μέλλον του Matteo Renzi και σε τίποτα περισσότερο», δηλώνει, από την πλευρά του, ο Adolfo Laurenti, στρατηγικός αναλυτής της Sarasin.
«Σε περίπτωση επικράτησης του όχι στο δημοψήφισμα, η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη», υποστηρίζει η Larissa Brunner, οικονομολόγος του think tank Oxford Analytica. «Η επικράτηση του όχι είναι το πιο πιθανό σενάριο. Αμέσως μετά, ανοίγει ο δρόμος για πρόωρη προσφυγή της Ιταλίας στις κάλπες», προσθέτει.
Κορυφώνεται η ανησυχία για τις ιταλικές τράπεζες
«Πόσο ευάλωτες στην έκβαση του δημοψηφίσματος είναι οι τράπεζες της χώρας, σε περίπτωση επικράτησης του όχι;» διερωτάται το πρακτορείο CNBC. «Πολύ», απαντά, επικαλούμενο τις ανησυχίες μεγάλης μερίδας τραπεζιτών και παραγόντων της αγοράς. Για αρκετούς από αυτούς, τουλάχιστον οκτώ ιταλικές τράπεζες θα κινδυνεύσουν με κατάρρευση, εάν στο δημοψήφισμα της Κυριακής επικρατήσει το «όχι».
«Το αποτέλεσμα της ιταλικής κάλπης μπορεί να πυροδοτήσει μια νέα τραπεζική κρίση στην Ευρώπη», εκτιμά η Megan Greene, επικεφαλής οικονομολόγος της Manulife Asset Management και πρώην «δεξί χέρι» του Nouriel Roubini. «Θεωρώ πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος που συνδέεται με την έκβαση του δημοψηφίσματος είναι τραπεζικός και όχι πολιτικός», προσθέτει η ίδια.
«Εάν στο δημοψήφισμα, επικρατήσει η ψήφος υπέρ του όχι και η Ιταλία οδηγηθεί μοιραία σε πρόωρες εκλογές, το επενδυτικό κλίμα σε βάρος της Ιταλίας – και δη των τραπεζών της – θα επιδεινωθεί», προειδοποιεί ο επικεφαλής αναλυτής του οίκου αξιολόγησης DBRS, Fergus McCormick.
Η απάντηση της ΕΚΤ στο ιταλικό δημοψήφισμα
Δεν είναι λίγοι οι παράγοντες της αγοράς που προβλέπουν περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, ως απάντηση στην πιθανή αστάθεια που θα πυροδοτήσει ένα μη επιθυμητό αποτέλεσμα στο ιταλικό δημοψήφισμα. Υπενθυμίζεται εδώ πως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ συνεδριάζει την ερχόμενη Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου, τρεις μόλις μέρες μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Ωστόσο, υπάρχει μια οικονομολόγος που προειδοποιεί πως «τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται».
«Οι αγορές κινούνται στους ρυθμούς ενός περίεργου εφησυχασμού, θεωρώντας πως το πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ θα βρίσκεται σε ισχύ για πάντα», επισημαίνει η Elga Bartsch, επικεφαλής οικονομολόγος της Morgan Stanley.
«Πρόκειται για μια άκρως απλοϊκή σκέψη», σχολιάζει. Σύμφωνα με την ίδια, ακόμη κι αν επικρατήσει το «όχι» στο ιταλικό δημοψήφισμα, οι αγορές δεν αναμένεται να δεχθούν τόσο σφοδρό «πλήγμα», ώστε να αναγκαστεί de facto η ΕΚΤ να αναλάβει πρόσθετα μέτρα την ερχόμενη Πέμπτη.
«Η επικράτηση του όχι θεωρείται σχεδόν βέβαιη και επομένως έχει σχεδόν προεξοφληθεί από τις διεθνείς αγορές», προσθέτει.
