Ροή
Ιδιωτικές επιχειρήσεις και υπηρεσίες κοινή ωφέλειας μπαίνουν στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας διεκδικώντας τους μισούς πελάτες της ΔΕΗ ωστόσο μέχρι στιγμής οι καταναλωτές δεν δείχνουν διατεθειμένοι να «απογαλακτιστούν» από τη ΔΕΗ. Η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί, από το πρώτο μνημόνιο το 2010, να μεταφέρει η ΔΕΗ το 50% των πελατών της σε εναλλακτικούς προμηθευτές, ωστόσο έξι χρόνια μετά, η ΔΕΗ κατέχει το 94% της αγοράς. Και ενώ οι ανεξάρτητες εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας επενδύουν σε υποδομές και marketing για να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις σε ιδιώτες και επιχειρήσεις, πολιτικές αγκυλώσεις και στρεβλώσεις της αγοράς φρενάρουν κάθε προσπάθεια για πραγματική απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Από την άλλη, παρ’ότι τα μηνύματα που έρχονται από την αγορά δεν είναι ελπιδοφόρα για τους νέους «παίχτες» στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας όπως είναι τα ΕΛΤΑ, η ΕΥΔΑΠ και ο ΟΤΕ διεισδύουν στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας και διεκδικούν επίσης μερίδιο από την «πίτα» της αγοράς ηλεκτρισμού.
Κάποιοι δεν θα φύγουν από τη ΔΕΗ
Η ελληνική ενεργειακή αγορά χαρακτηρίζεται από ιδιομορφίες καθώς υπάρχουν πελάτες που δεν θα φύγουν ποτέ από τη ΔΕΗ με αποτέλεσμα ο στόχος για την αποκοπή του 50% να δείχνει ανέφικτος.
Ο Δρ. Άλεξ Παπαλεξόπουλος, πρόεδρος της ECCO International και ενεργειακός σύμβουλος πολλών ελληνικών και διεθνών φορέων του κλάδου της ενέργειας όπως είναι η ΔΕΗ, η ΡΑΕ κλπ,μιλώντας στο insider.gr αναφέρεται στις ιδιομορφίες της ελληνικής αγοράς: «Υπάρχουν πολλές στρεβλώσεις στην αγορά. Ένα από τα κύρια θέματα που εμποδίζουν την ανάπτυξη της λιανικής αγοράς είναι η εμπιστοσύνη του κόσμου. Δεδομένης και της πρόσφατης εμπειρίας από κάποιες εταιρείες της λιανικής, πολύς κόσμος είναι δύσπιστος στο να αλλάξει προμηθευτή. Ακόμη, υπάρχει ένα κομμάτι των πελατών που το πιθανότερο είναι ότι δεν θα φύγουν ποτέ από τη ΔΕΗ. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι αγρότες, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα φθηνά τιμολόγια της ΔΕΗ ή οι μεγάλοι βιομηχανικοί πελάτες, οι οποίοι απολαμβάνουν μια έκπτωση. Ούτε οι φορείς που στεγάζονται σε δημόσια κτίρια πρόκειται να φύγουν. Όλα αυτά τα τμήματα της αγοράς αποτελούν το 56% και δεν πρόκειται να φύγουν εύκολα από τη ΔΕΗ».
Στο θέμα της έλλειψης διάθεσης των καταναλωτών να στραφούν σε εναλλακτικούς παρόχους αναφέρεται και μερίδα των εκπροσώπων της αγοράς όπως είναι ο κ. Βύρων Βασιλειάδης, Πρόεδρος της εταιρείας GREEK ENVIRONMENTAL & ENERGY NETWORK, ο οποίος, μιλώντας στο insider.gr, σημειώνει ότι «Γεμάτη προσδοκίες που δεν έχουν ευδοκιμήσει ακόμη είναι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η προσπάθεια έχει ξεκινήσει πιο ενεργά από το σύνολο των εταιριών που δραστηριοποιούνται, κάτι όμως λείπει και πιθανώς αυτό να είναι η διάθεση του καταναλωτή να ακούσει ακόμη και αν πρόκειται για το όφελός του».
Οι εναλλακτικοί προμηθευτές, όπως συμβαίνει κάθε φορά που χρειάζεται κάποιος «να ανοίξει την αγορά» έχουν έναν επιπλέον ρόλο: να εκπαιδεύσουν τους καταναλωτές. «Σήμερα, οι επιλογές που έχουν οι καταναλωτές είναι πολλές και η ενημέρωση τους είναι μείζονος σημασίας, καθώς θα τους βοηθήσει να επιλέξουν την πιο συμφέρουσα λύση που θα καλύπτει τις ιδιαίτερες τους ανάγκες. Ωστόσο, είναι δύσκολο να αφήσουν μια συνήθεια ετών και να αρχίσουν να αναζητούν κάτι νέο όπως οι ιδιωτικοί πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας. Το ζούμε από το 2009 που δραστηριοποιούμαστε σε αυτή την αγορά έχοντας «εκπαιδεύσει» πολλούς πελάτες στο να ψάχνουν το πραγματικό τους όφελος. Με την πάροδο του χρόνου και δεδομένων των οικονομικών δυσχερειών, οι καταναλωτές «αναγκάστηκαν» κατά κάποιο τρόπο να ενημερωθούν για τα νέα δεδομένα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», αναφέρει ο κ. Βασιλειάδης.
Τι ελπίδες έχουν ΕΛΤΑ, ΕΥΔΑΠ και ΟΤΕ με την είσοδό τους στην αγορά ενέργειας;
Μερίδιο από τη ΔΕΗ διεκδικούν και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (ΕΛΤΑ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ) οι οποίες μπαίνουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και οι οποίες αναζητούν να εκμεταλλευτούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα που έχουν σε σχέση με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις ενέργειας. Όπως και στο εξωτερικό, πρόκειται για επιχειρήσεις που βρίσκονται ήδη «μέσα στα σπίτια» των καταναλωτών και το κόστος για την προσέλκυση των πελατών είναι πιο φθηνό, καθώς έχουν ήδη μια σταθερή σχέση με την πελατειακή βάση. Αυτό είναι αρκετό για να τις κάνει πιο ανταγωνιστικές.
Η ΔΕΗ δεν θέλει να χάσει τους «καλούς» πελάτες
Η ΔΕΗ ποντάρει σε πελάτες οι οποίοι σήμερα πληρώνουν και καλύπτουν τις απώλειες από εκείνους που χρωστούν ή ομάδες που απολαμβάνουν μειωμένα τιμολόγια. Επομένως, η επιχείρηση δεν δείχνει πρόθυμη να χάσει μέρος της «υγιούς» πελατειακής βάσης με αποτέλεσμα να καθίσταται ακόμη πιο δύσκολος ο στόχος της μεταβίβασης του 50% των πελατών σε εναλλακτικούς παρόχους. Αυτό άλλωστε δήλωσε και ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, κ. Παναγιωτάκης, τη Δευτέρα σε εκδήλωση της επιχείρησης.
Όπως ανάφερε, «το μεγαλύτερο πρόβλημα – πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι η υποχρεωτική – βάση των δεσμεύσεων έναντι των θεσμών – μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ κατά 25% (στα επόμενα 1-2 χρόνια) και 50% μέχρι το 2020. Αν λάβουμε υπόψη ότι ένα μεγάλο μέρος της αγοράς, αγρότες , δημόσιοι φορείς, ευάλωτοι καταναλωτές, πελάτες με οφειλές και διακανονισμούς ή μη - που υπερβαίνει το 50%, δε μετακινείται από τη ΔΕΗ, εάν δεν ληφθούν μέτρα και ρυθμίσεις, γενικότερα εάν δεν βελτιωθεί η κατάσταση, η μείωση του μεριδίου μας θα προέλθει από την απώλεια πλέον του 50% των λοιπών πελατών, αυτών που καλύπτουν σήμερα τις απώλειες από τους άλλους. Δε χρειάζεται να πούμε πολλά για τις καταστροφικές συνέπειες, που αυτό θα έχει για την Επιχείρηση».
ΕΣΑΗ: «Η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού πάσχει από σοβαρό έλλειμμα ανταγωνισμού»
Η κατάσταση που διαμορφώνεται καθιστά ανέφικτη την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Ωστόσο, οι ανεξάρτητες εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας εξακολουθούν να επενδύουν ακολουθώντας τις επιταγές για μια ανταγωνιστική αγορά στα πρότυπα των δομών που υπάρχουν σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο (εκτός από την Ελλάδα).
Ο Δρ. Γιώργος Στάμτσης, Γενικός Διευθυντής του ΕΣΑΗ (Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας), μιλά για το θέμα στο insider.gr:
«Είναι προς το συμφέρον πρωτίστως των καταναλωτών να αυξηθεί το μερίδιο των εναλλακτικών προμηθευτών στην αγορά ηλεκτρισμού και οι εταιρείες-μέλη του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και προμήθεια ηλεκτρισμού (Elpedison, Ήρων, Protergia), κατέβαλαν και καταβάλλουν χρόνια τώρα προσπάθειες για την ενίσχυση του ανταγωνισμού και την προσφορά καλύτερων τιμολογίων ρεύματος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές – ειδικά τα τελευταία χρόνια – με την προτίμησή τους δείχνουν να το αναγνωρίζουν αυτό, επιλέγοντας τους ανεξάρτητους προμηθευτές. Ωστόσο, δεν φαίνεται να συμβαίνει το ίδιο σε πολιτικό και ρυθμιστικό επίπεδο.
Η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού πάσχει από σοβαρό έλλειμμα ανταγωνισμού τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια ηλεκτρισμού, που δεν οφείλεται ούτε στην έλλειψη επενδύσεων εκ μέρους του ανταγωνισμού, ούτε στην απουσία διάθεσης ανταγωνισμού.
Άλλωστε οι εταιρείες-μέλη του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ), δεν δραστηριοποιούνται ευκαιριακά στην ελληνική αγορά, αλλά προσφέρουν μία αξιόπιστη εναλλακτική στους καταναλωτές. Μάλιστα, οι εν λόγω εταιρείες που ανήκουν στους πιο αξιόπιστους ενεργειακούς ομίλους της χώρας (των Ελληνικών Πετρελαίων, της Ελλάκτωρ, του Ομίλου Μυτιληναίος, του Ομίλου ΓΕΚ Τέρνα και της Motor Oil) έχουν συμπράξει με εταιρείες ηγέτιδες σε διεθνές επίπεδο προκειμένου να παρέχουν αξιόπιστες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στους τελικούς καταναλωτές. Επιπρόσθετα, οι εταιρείες μέλη του ΕΣΑΗ έχουν υλοποιήσει επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ σε 6 σύγχρονες και αποδοτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο, καταδεικνύοντας ότι ήρθαν για να μείνουν και να ανταγωνιστούν τόσο μεταξύ τους όσο και με την υπερδεσπόζουσα δημόσια επιχείρηση, όπως κάνουν άλλωστε».
Παρόλα αυτά, η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού παραμένει μία από τις πιο κλειστές και εσωστρεφείς αγορές, γεγονός που οφείλεται στο ότι η ΔΕΗ εξακολουθεί, 16 χρόνια μετά το νομικό άνοιγμα της αγοράς, να διατηρεί πρακτικά την αποκλειστική πρόσβαση και εκμετάλλευση σε λιγνίτες και υδροηλεκτρικά. Συνέπεια αυτού είναι να διατηρεί η ΔΕΗ ακόμα το 94% της προμήθειας ηλεκτρισμού. Το πλήρες άνοιγμα της αγοράς σε όλη τη γκάμα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να αλλάξει αυτή την πραγματικότητα, να ενισχύσει περαιτέρω τον ανταγωνισμό και να μειώσει το κόστος ενέργειας για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία».
